Đông y cho rằng vào mùa nóng, cơ thể mất nhiều tân dịch qua mồ hôi, nước tiểu bị cô đặc nên dễ bị sỏi tiết niệu. Có thể phòng chống căn bệnh này bằng các loại trà dược, dược thiện và bài thuốc.

Mùa hạ ở nước ta thường nóng ẩm, nói theo Đông y là mùa thấp nhiệt lưu hành. Nhân tố gây bệnh này dễ xâm nhập cơ thể, kết lại ở thận, niệu quản hoặc bàng quang và đây cũng là nguyên nhân tạo nên sỏi.

Dùng trà dược

Có thể dùng các vị thuốc, bài thuốc hãm hoặc sắc uống thay trà trong ngày như:

- Kim tiền thảo 30-90 g.

- Vỏ rễ cây lựu 30-60 g.

- Rễ cỏ tranh 30-60 g/

- Râu ngô 60 g.

- Rễ ngô 120 g, lá ngô 12 g.

- Kim tiền thảo 30 g, râu ngô 30 g.

- Đậu đen sao cháy vỏ, tán vụn 30 g, lá diếp cá 30 g.

- Vỏ bí đao 30 g, ô mai 10 g.

- Măng tre (bóc bỏ vỏ) 120 g, rau mã đề 120 g.

- Râu ngô 50 g, nhân trần 25 g, bồ công anh 25 g, kim tiền thảo 30 g.

Các món dược thiện

- Kim tiền thảo 50 g, mề gà 2 cái làm sạch (không bỏ màng trong), hai thứ đem hầm trong một giờ, ăn mề gà và uống nước hầm.

- Nước ép nho tươi 100 ml, nước ép ngó sen tươi 100 ml và nước ép sinh địa tươi 50 ml, hòa đều rồi đun sôi, chế thêm một chút mật ong, chia uống vài lần trong ngày.

- Râu ngô 30-60 g, trai 50-200 g, hai thứ đem hầm nhừ, bỏ bã râu ngô, ăn thịt trai và uống nước.

- Xích tiểu đậu 60 g, kê nội kim sấy khô tán bột 15 g, gạo nếp 100 g. Đem xích tiểu đậu và gạo nếp ninh nhừ thành cháo rồi hòa bột kê nội kim, chia ăn vài lần trong ngày.

- Bột kê nội kim 6 g, kim tiền thảo 45 g, gạo tẻ 50 g, đường trắng vừa đủ. Sắc kỹ kim tiền thảo lấy nước, ninh với gạo thành cháo rồi hòa với bột kê nội kim và đường trắng, chia ăn vài lần trong ngày.

- Xích tiểu đậu 50 g, thạch vi 30 g, xa tiền tử 15 g. Sắc kỹ xa tiền tử và thạch vi lấy nước, ninh với xích tiểu đậu thành cháo, ăn khi đói bụng.

- Rau chân vịt 100 g rửa sạch, thái nhỏ; gạo tẻ 50 g. Đem gạo tẻ nấu thành cháo, khi được cho rau chân vịt vào nấu nhừ, chia ăn vài lần trong ngày.

- Kỷ tử 30 g, gạo tẻ 50 g, đường đỏ hoặc mật ong vừa đủ. Sắc kỹ kỷ tử lấy nước ninh với gạo thành cháo, chế đủ đường hoặc mật, chia ăn vài lần.

Một số bài thuốc đơn giản

- Vỏ bí đao 30 g, kim tiền thảo 30 g, rau mã đề 15 g, rễ cỏ tranh 30 g, địa long khô 1 con, sắc uống.

- Phèn trắng sống 3 g, tán thành bột mịn, hòa một chút nước, đắp vào rốn.

- Râu ngô 50 g, nhân trần 25 g, bồ công anh 25 g, kim tiền thảo 30 g, sắc uống.

- Kim tiền thảo 30 g, thạch vi 30 g, lô căn 30 g, sắc uống.

- Kim tiền thảo 30-60 g, xa tiền tử 10 g, thông thảo 6 g, cam thảo 3 g, sắc uống.

ThS Hoàng Xuân Mai, Sức Khỏe & Đời Sống