Ảnh minh họa: Corbis.com

"Trẻ em lớn lên trong môi trường ngập tràn chuyện tiếu lâm ám chỉ tình dục nhưng lại thiếu hướng dẫn chân thành và nghiêm túc. Còn người lớn khi nói với trẻ lại vòng vo", bà Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển xã hội nhận định.

Đây là tóm lược của bà Hồng khi nói về thực trạng quan niệm tình dục, hôn nhân ở Việt Nam hiện nay, trong buổi công bố kết quả nghiên cứu về tình dục của Viện sáng 6/10.

"Khi nói đùa về sex, nói ý tứ thì mọi người hào hứng, nhưng khi nói nghiêm túc thì lại lảng tránh. Những gì không thể đùa vì khó hiểu như tình dục đồng giới thì lại bị coi là du nhập từ bên ngoài hoặc là bệnh hoạn", bà Hồng bổ sung.

Nghiên cứu được tiến hành trong 4 năm (2003-2007), với sự tham gia của gần 300 người từ 15 đến trên 65 tuổi, ở 4 tỉnh, thành phố là Hà Nội, Hà Tây cũ, TP HCM và Cần Thơ. Mục đích của nghiên cứu nhằm tìm hiểu quan niệm, thái độ, hành vi tình dục của bốn thế hệ khác nhau trong vòng nửa thế kỷ qua.

Khảo sát cho thấy có những quan điểm gần như bất biến trong vòng hơn 50 năm qua, như vấn đề trinh tiết luôn được xem trọng. Với thế hệ trẻ hiện nay, nhiều nam giới vẫn cho rằng trinh tiết của phụ nữ là niềm tự hào của đàn ông.

"Xã hội cho rằng chữ trinh của người phụ nữ rất quan trọng, đến bây giờ cũng vậy. Nếu anh chàng nào mà cưới được cô vợ vẫn còn trinh thì rất là hãnh diện, còn gia đình nhà chồng thì cũng tiếp nhận một cách vui vẻ", anh Nguyễn, 48 tuổi, giám đốc một công ty tư nhân tại TP HCM trả lời nhóm khảo sát.

Thậm chí có người còn ví von phụ nữ như một món hàng mà giá trị phụ thuộc vào việc còn tem hay không.

"Họ (phụ nữ) có thể mất trinh vì nhiều lý do khác nhau, nhưng tư tưởng của mình là không sướng cho lắm. Dù sao đi nữa mình vẫn là người đi sau. Lấy vợ dù sao cũng phải có trinh tiết thì tâm lý của mình mới thoải mái. ", anh Lợi, 33 tuổi, làm dịch vụ xay xát ở Hà Tây cho biết.

Có một điều nghịch lý là trong khi cánh mày râu có cái nhìn nghiêm khắc về chữ trinh của phụ nữ thì bản thân họ lại thoáng với chính mình.

Hùng, 23 tuổi là nam sinh viên một trường ở Hà Nội cho biết: "Đàn ông thì cần gì phải giữ chữ trinh, mà làm sao xác định được đàn ông còn trinh hay mất trinh chứ".

Hay như vấn đề quan hệ tình dục trước hôn nhân, hơn một phần tư số người được hỏi cho biết đã "ăn cơm trước kẻng".

"Quan điểm của giới trẻ đã cởi mở hơn rất nhiều về vấn đề này và những người lớn tuổi cũng đã nhượng bộ. Họ không thay đổi quan niệm của mình về trinh tiết và tình dục trước hôn nhân nhưng họ hiểu rằng trong bối cảnh xã hội như hiện nay việc giữ được trinh tiết hình như là không thực tế. Vì vậy, việc ăn cơm trước kẻng là chấp nhận được", tiến sĩ Hồng cho biết.

Chị Hòa, 48 tuổi là cán bộ phụ nữ ở Hà Nội cho biết: "Tôi nghĩ nếu mà giữ gìn được thì quá tốt, nhưng nếu không được thì trong những hoàn cảnh nào đó có thể chấp nhận được".

Với khá nhiều người tham gia nghiên cứu, nhất là những người trẻ, thì sự hòa hợp về tình dục là nền tảng của một cuộc hôn nhân bền vững. Và họ không ngần ngại tuyên bố rằng đó chính là lý do để họ "sống thử", tiến sĩ Hồng nhấn mạnh.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng đề cập đến một số vấn đề gây nhiều tranh cãi như: quan niệm về quan hệ tình dục trong hôn nhân, ngoại tình, tình dục đồng giới hay giáo dục về tình dục.

Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng, tình dục của người Việt Nam trong nửa thế kỷ qua có thể được khắc họa bằng một loạt sự mâu thuẫn, là sự pha trộn của kiềm chế và khao khát, chối bỏ và tìm kiếm... Những giá trị mới và cũ về thế nào là tình dục tốt, tình dục xấu, thế nào là chấp nhận được và thế nào là không thể tha thứ... , những mâu thuẫn này đều tồn tại trong mỗi con người.

"Chúng ta đã đùa quá lâu, sợ quá lâu khi nói về vấn đề tình dục. Đến khi phải lý giải và đối phó với những vấn đề tiêu cực do thiếu hiểu biết về nó thì mọi người đều lúng túng. Đã đến lúc chúng ta học cách nói nghiêm túc về tình dục", tiến sĩ Hồng cho biết.

Phương Trang