Tiền chiếm đoạt là vốn xây dựng cơ bản hay lợi nhuận của dự án?
Các Website khác - 07/10/2005
Đó là câu hỏi được Hội đồng xét xử, đại diện VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xoáy sâu trong phần xét hỏi của ngày thứ hai. Mặc dù các bị cáo né tránh, cho rằng nhận thức lúc đó cứ nghĩ là tiền lợi nhuận của phía nước ngoài (Viện Corall), nhưng dù có quanh co thì cũng không thể chối cãi đấy chính là một phần vốn đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước đã bị các bị cáo rút ra chia nhau.
Cuộc đối chất giữa hai cựu quan chức PTSC và VSP

Trong ngày xét hỏi đầu tiên, cả bị cáo Nguyễn Quang Thường và bị cáo Trần Quang đều khai khá giống nhau ở một chi tiết là cuộc gặp tay ba Thường - Quang - Hà tại khách sạn Sofitel Plaza Hà Nội xuất phát từ gợi ý của Dương Quốc Hà. Trong phần đầu buổi xét hỏi ngày thứ hai, khi được chủ tọa phiên tòa đề nghị xác nhận lại, cả Thường và Quang đều khẳng định lại lời khai của mình là đúng.

Sau đó, tòa cho cách ly Quang và Thường để tiến hành xét hỏi Dương Quốc Hà. Thật bất ngờ, Hà phủ nhận vai trò của mình trong việc chủ động tạo cuộc gặp tay ba này. Bị cáo Hà cho rằng, giữa Hà và Thường đều là những cán bộ lâu năm trong ngành Dầu khí nên có mối quan hệ thân thiết, do đó không lý do gì gặp nhau lại phải qua trung gian của Trần Quang.

Bị cáo Hà khai về bối cảnh cuộc gặp tay ba như là một sự tình cờ, chứ không có việc sắp đặt từ trước. Khi việc chấm thầu cơ bản "đâu vào đấy", bị cáo ghé sang chỗ làm việc của Nguyễn Quang Thường nhằm mục đích chúc mừng PTSC, vì việc PTSC trúng thầu là một niềm vinh dự rất lớn cho Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam vì đây là lần đầu tiên một doanh nghiệp trong nước thắng thầu quốc tế. Tại cuộc gặp Thường thì "tình cờ" Trần Quang cũng có mặt tại đó.

Bị cáo Hà khai rằng sau khi nghe thông báo liên danh PTSC/Corall trúng thầu, Thường đã nói vụ này Hà sẽ được thưởng, lấy tiền thưởng từ phần của Corall. "Lúc đó, bị cáo cứ nghĩ rằng Corall có "cơ chế mềm" nên mới thưởng cho đối tác. Cho đến khi bị bắt, khi nhận kết luận điều tra, lúc đó bị cáo mới biết là tiền này lấy từ trong dự án" - bị cáo Hà đã "ngây thơ" như thế.

Tòa hỏi rằng có bao giờ bị cáo đặt vấn đề là chi phí thực hiện dự án chỉ 15,5 triệu USD nhưng cứ bỏ thầu 17,2 triệu vẫn thắng không, bị cáo Hà cho rằng không bao giờ có chuyện đó. Bị cáo cũng bác bỏ lời khai của Quang và Thường cho rằng có sự bàn bạc ăn chia số tiền này mà cho là tiền thưởng. Trước sự "ngây thơ" của Hà, Hội đồng xét xử đã khuyên bị cáo này nên khai báo cho thành khẩn, đúng sự thật, hợp logic thì mới mong được chấp nhận. Tiếp đó, tòa cho gọi hai bị cáo Thường, Quang lên để đối chất với lời khai của Hà. Cả Thường và Quang đều khẳng định Hà chính là người chủ động trong việc nâng khống và đòi chia chác tiền dự án.

"Chẳng phải tiền thưởng hay tiền lãi mà là tiền vốn xây dựng cơ bản!"

Đó là sự khẳng định của đại diện VKS trong phần xét hỏi bổ sung đối với các bị cáo Hà, Quang, Thường. Bị cáo Thường khi được đại diện VKS hỏi đã trả lời rằng khoản tiền 1,4 triệu USD các bị cáo đã rút ra chia nhau là tiền lãi của phía Corall. Thế nhưng, VKS đã chứng minh đây không phải là tiền lãi. Theo hợp đồng nguyên tắc giữa PTSC và Corall ký khi liên danh dự thầu, lợi nhuận chia theo tỷ lệ: PTSC là 60%, Corall là 40%. Tổng lợi nhuận dự án theo các bị cáo khai là 1,6 triệu USD, chưa tính đến rủi ro. Như vậy chỉ làm một phép tính đơn giản thì đã cho thay lợi nhuận của Corall, nếu có thật cũng không thể là 1,4 triệu USD như các bị cáo đã khai.

Theo lời khai của Thường, việc rút tiền này diễn ra vào giữa năm 2000, lúc đó việc lắp đặt khối nhà block 140 chỗ đang diễn ra. VKS cho rằng, dự án còn chưa kết thúc, làm sao biết lãi hay lỗ mà rút tiền ra để chia nhau. Điều này càng có cơ sở chứng minh một điều là số tiền đó không phải là tiền lãi của dự án mà chính là tiền vốn đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước đã bị các bị cáo chiếm đoạt.

Đại diện VKS cũng bác bỏ lời khai của bị cáo Hà cho rằng số tiền đã nhận là tiền thưởng. Biện hộ cho lời khai của mình, bị cáo Hà cho rằng nếu tính chi ly, tiền lãi của dự án không phải là 1,4 triệu USD mà lên đến 2,25 triệu USD. Rồi bị cáo này nhẩm tính: "Tên của bị cáo và bị cáo Thường nhận chưa đến 900 nghìn USD, nếu so với tiền lãi thật sự thì chỉ chiếm một phần nhỏ. Do vậy, bị cáo vẫn khẳng định tiền này là tiền được thưởng".

Mặc dù một mực cho rằng là tiền thưởng nhưng khi được hỏi có nhận xét gì khi số tiền thưởng đến 435 nghìn USD (như lời thừa nhận của bị cáo này), bị cáo Hà thừa nhận:... "Đây là số tiền rất lớn. Bản thân bị cáo cũng không nghĩ rằng Thường và Quang có thể rút ra toàn bộ số tiền này". Ngoài ra, bị cáo Hà cũng thừa nhận việc rút tiền chia nhau là sai, vì "dù thật sự là tiền lãi của Corall thì Quang và Thường cũng không thể rút để chia nhau".

VKS cũng xét hỏi bị cáo Hà để xác định số tiền nhận từ Quang đã sử dụng vào việc gì và nguồn tiền nào để nộp lại sau khi vụ án đã bị khởi tố. Theo bị cáo Hà khai, sau khi nhận tiền của Trần Quang, bị cáo đã cất giữ nó và sau này trả lại chính số tiền đó, chưa đụng đến một đồng. VKS yêu cầu bị cáo Hà chứng minh sự thật của lời khai này thì được trả lời: "Sự thật chính là sự thành thật của tôi". Thế nhưng, lời khai của bị cáo Quang đã gián tiếp phủ nhận lời khai của bị cáo Hà. Bị cáo Quang khai rằng, chính Hà và Thường là những người đã "nhắc nhở" bị cáo phải có "trách nhiệm" chia tiền lấy từ dự án, sau khi VSP chuyển tiền cho PTSC và PTSC chuyển cho Interpet Việt Nam. Người đầu tiên được nhận tiền nhiều nhất và sớm nhất, chính là bị cáo Hà.

Ngày 7-10, phiên tòa tiếp tục phần xét hỏi.

Luật sư trao đổi với bị cáo phải đặt dưới sự giám sát của Cảnh sát Bảo vệ và Hỗ trợ tư pháp(?)

Đó là thông báo của Chủ tọa Hoàng Thanh Tùng vào buổi sáng ngày 6-10-2005. Theo Chủ tọa, trong thời gian Tòa cách ly các bị cáo để xét hỏi, các luật sư không được tiếp xúc với thân chủ mình vì sợ sẽ ảnh hưởng đến lời khai đối với các bị cáo được cách ly. Việc tiếp xúc này chỉ được thực hiện sau khi Tòa công bố chấm dứt phần cách ly.

Trước đó, vào đầu giờ sáng, giữa các luật sư và lực lượng cảnh sát bảo vệ có sự to tiếng. Lý do, các luật sư tiếp xúc thân chủ đã bị lực lượng cảnh sát bảo vệ ngăn chặn, không cho thực hiện việc này. Các luật sư cho rằng lực lượng bảo vệ làm khó, gây cản trở hoạt động hành nghề luật sư của họ tại phiên tòa, còn lực lương bảo vệ cho rằng đã làm đúng theo yêu cầu của Tòa.


Theo Pháp luật Việt Nam